TÜBİTAK tarafından geliştirilen açık kaynak kodlu işletim sistemi Pardus?un nihai sürümü için çalışmalar sürerken, nihai sürüm için önemli bir viraj sorunsuz geçildi ve Pardus 1.1 deneme sürümü yayınlandı.
TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) bünyesinde geliştirilen açık kaynak kodlu özgür işletim sistemi Pardus?un ATA kod adlı 1.1 deneme sürümü çıktı. ?Pardus 1.1 2007 Beta ATA? işletim sistemi üzerinde geçtiğimiz yılın 26 Aralık?ından bugüne kadar yapılan çalışmalarla pek çok alanda iyileştirme ve geliştirme sağlandı. Bu süreçte, Pardus?un arayüzü yenilendi ve son kararlı sürüme giden yolda önemli bir ?ön gösterim?e ulaşıldı.
KARARLI SÜRÜME AZ KALDI
Görsel unsurları ve pek çok bileşeni güncellenen ve kararlılığı artan Pardus?un bu yeni beta sürümü, kullanıcılardan gelen hata girdileri ve önerilerle kararlı sürüme doğru gelişimine devam edecek. Pardus ?ATA?, her zaman olduğu gibi tüm masaüstünde Türkçe yazım denetimi, internet araçları, ofis yazılımları, çokluortam (resim, müzik, video vb) oynatıcıları, oyunlar ve sayısız yazılım ile kullanıcılarının tüm gereksinimlerini karşılayacak tek bir CD olarak geliyor.
NE GİBİ YENİLİKLER VAR?
Pardus?un yapılandırma çerçevesi ÇOMAR kullanılarak geliştirilen açılış sistemi sayesinde diğer işletim sistemlerine göre artık çok daha hızlı açılıyor.
Pardus paket yöneticisi PiSi?de yapılan geliştirmelerle yazılımlar artık çok daha az yer kaplayıp, internet üzerinden çok daha hızlı indirilebiliyorlar. PiSi?nin kullanışlı ve sevimli grafik arayüzü kullanılarak yazılımların güncelleme ve kurulum süreçleri de büyük ölçüde kolaylaştı. Pardus, bir süredir Türkçe?nin yanısıra Hollandalı bilgisayar kullanıcıları için Flemenkçe dili desteği veriyor. Yeni sürümle birlikte Almanca desteği eklendi. Yakında İtalyanca desteği de Pardus?a ilâve edilecek.
ÖZGÜR YAZILIMIN AVANTAJLARI NELER?
Özgür yazılım yaklaşımı ile açık kaynaklı olarak geliştirilen Pardus, Genel Kamu Lisansı (General Public License - GPL) ile özgürce dağıtılacak. Özgür yazılımın kapalı kaynak kodlu yazılımlara göre birçok üstünlüğü bulunuyor. Bunların başında güvenlik geliyor. Açık kaynak kodlu yazılımlar, doğası gereği geliştirilme sürecinden kullanılma aşamasına kadar on binlerce göz tarafından denetleniyor. Kötü niyetli bir programcı ya da kuruluş tarafından yerleştirilebilecek bir kod parçasının böyle bir ortamda gizlenmesi mümkün değil.
GÜVENLİ VE EKONOMİK
Kaynağın açık olması nedeniyle olası güvenlik açıkları hızla yamanabiliyor. Kaynak kodunun isteğe ve gereksinime göre özgürce değiştirilip yeni amaçlara hizmet edecek şekilde uyarlanması da yazılıma benzersiz bir esneklik kazandırıyor. Küresel Linux camiasıyla birlikte üretilen işletim sistemi, gerek lisanslama yöntemi ve gerekse bakım ve yönetim kolaylığı ile toplam sahip olma maliyetinde önemli tasarruf sağlıyor.
ARTIK MAC?LERDE DE ÇALIŞIYOR
Pardus işletim sistemi, yeni sürümle birlikte Apple Macintosh bilgisayarlarla da uyumlu hale geldi. Pardus?un Mac?lerde çalışması için gerekli yama dosyaları pardus deposuna ilâve edildi. Pardus 1.1 kararlı sürümde Mac?e yükleme işlemi tamamen kusursuz hale gelmiş olacak.
http://www.pardus.org.tr
Melih Bayram Dede, Yeni Şafak, 13 Kasım 2006.
TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) bünyesinde geliştirilen açık kaynak kodlu özgür işletim sistemi Pardus?un ATA kod adlı 1.1 deneme sürümü çıktı. ?Pardus 1.1 2007 Beta ATA? işletim sistemi üzerinde geçtiğimiz yılın 26 Aralık?ından bugüne kadar yapılan çalışmalarla pek çok alanda iyileştirme ve geliştirme sağlandı. Bu süreçte, Pardus?un arayüzü yenilendi ve son kararlı sürüme giden yolda önemli bir ?ön gösterim?e ulaşıldı.
KARARLI SÜRÜME AZ KALDI
Görsel unsurları ve pek çok bileşeni güncellenen ve kararlılığı artan Pardus?un bu yeni beta sürümü, kullanıcılardan gelen hata girdileri ve önerilerle kararlı sürüme doğru gelişimine devam edecek. Pardus ?ATA?, her zaman olduğu gibi tüm masaüstünde Türkçe yazım denetimi, internet araçları, ofis yazılımları, çokluortam (resim, müzik, video vb) oynatıcıları, oyunlar ve sayısız yazılım ile kullanıcılarının tüm gereksinimlerini karşılayacak tek bir CD olarak geliyor.
NE GİBİ YENİLİKLER VAR?
Pardus?un yapılandırma çerçevesi ÇOMAR kullanılarak geliştirilen açılış sistemi sayesinde diğer işletim sistemlerine göre artık çok daha hızlı açılıyor.
Pardus paket yöneticisi PiSi?de yapılan geliştirmelerle yazılımlar artık çok daha az yer kaplayıp, internet üzerinden çok daha hızlı indirilebiliyorlar. PiSi?nin kullanışlı ve sevimli grafik arayüzü kullanılarak yazılımların güncelleme ve kurulum süreçleri de büyük ölçüde kolaylaştı. Pardus, bir süredir Türkçe?nin yanısıra Hollandalı bilgisayar kullanıcıları için Flemenkçe dili desteği veriyor. Yeni sürümle birlikte Almanca desteği eklendi. Yakında İtalyanca desteği de Pardus?a ilâve edilecek.
ÖZGÜR YAZILIMIN AVANTAJLARI NELER?
Özgür yazılım yaklaşımı ile açık kaynaklı olarak geliştirilen Pardus, Genel Kamu Lisansı (General Public License - GPL) ile özgürce dağıtılacak. Özgür yazılımın kapalı kaynak kodlu yazılımlara göre birçok üstünlüğü bulunuyor. Bunların başında güvenlik geliyor. Açık kaynak kodlu yazılımlar, doğası gereği geliştirilme sürecinden kullanılma aşamasına kadar on binlerce göz tarafından denetleniyor. Kötü niyetli bir programcı ya da kuruluş tarafından yerleştirilebilecek bir kod parçasının böyle bir ortamda gizlenmesi mümkün değil.
GÜVENLİ VE EKONOMİK
Kaynağın açık olması nedeniyle olası güvenlik açıkları hızla yamanabiliyor. Kaynak kodunun isteğe ve gereksinime göre özgürce değiştirilip yeni amaçlara hizmet edecek şekilde uyarlanması da yazılıma benzersiz bir esneklik kazandırıyor. Küresel Linux camiasıyla birlikte üretilen işletim sistemi, gerek lisanslama yöntemi ve gerekse bakım ve yönetim kolaylığı ile toplam sahip olma maliyetinde önemli tasarruf sağlıyor.
ARTIK MAC?LERDE DE ÇALIŞIYOR
Pardus işletim sistemi, yeni sürümle birlikte Apple Macintosh bilgisayarlarla da uyumlu hale geldi. Pardus?un Mac?lerde çalışması için gerekli yama dosyaları pardus deposuna ilâve edildi. Pardus 1.1 kararlı sürümde Mac?e yükleme işlemi tamamen kusursuz hale gelmiş olacak.
http://www.pardus.org.tr
Melih Bayram Dede, Yeni Şafak, 13 Kasım 2006.
Yorumlar